فلنچ

 

مشخصات فلنج ها
مطابق استاندارد، مشخصات فلنج  که شامل موارد ذیل می باشد باید بر روی فلنج حک گردد:
1. نام تجاری تولید کننده فلنج
2. سایز اسمی لوله (قطر خارجی لوله که فلنج به آن جوش داده می شود)
3. مقدار فشار قابل تحمل (کلاس فلنج)
4. شکل سطح فلنج (مهم ترین قسمت تشکیل دهنده یک فلنج می باشد)
5. سوراخ ها (گاهی بعنوان ضخامت دیواره نیز بیان می شود)
6. مواد تشکیل دهنده فلنج (مطابق استاندارد ASTM این عدد بیانگر مشخصات مواد خام مورد استفاده برای تهیه فلنج می باشد.
7. شماره یا کد مربوط به عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی فلنج

Stainless Steel : A182 F304/L, F310, F316/L, F321/H, F347/H, F410, F440, 904L
Carbon Steel: A105, C22.8
Low Temperature Steel :A350 LF2, LF3, LF6
Alloy Steel: A182 F1, F5, F9, F11, F12, F22, F91
High Yield: A694 F42, F52, F60, F65, F70

کلاس‌بندی فلنج‌ها:

فلنج‌ها بسته به نوع جنس متناسب با فشاری که تحمل می‌کنند به کلاسهای مختلف به شرح ذیل تقسیم می‌گردند:

 

۱–رده‌بندی فشار مطابق استاندارد ASME B16.34

مطابق این استاندارد فلنجهای فولادی وآلیاژهای آن به کلاسهای ۱۵۰-۳۰۰-۴۰۰-۶۰۰-۹۰۰-۱۵۰۰-۲۵۰۰-تقسیم بندی می‌شوندکه این اعداد ماکزیمم فشار بر حسب PSI بوده که فلنجها در حداکثر دمای مجاز می‌توانند تحمل کنند. البته مقدار فشار قابل تحمل در دماهای مختلف فرق می‌کند. رابطه فشار با دما برای جنسهای مختلف در استاندارد فوق مشخص گردیده‌است.

 

۲–رده‌بندی فشار مطابق استاندارد ISO

در این استاندارد فشار تحمل فلنجهای فولادی وآلیاژهای آن با PN نشان داده شده که این نشان دهنده فشار اسمی بر حسب BAR می‌باشد.
بعنوان مثال PN۳۰ یعنی فشار کارکرد فلنج ۳۰ BAR می‌باشد.

 

۳–رده‌بندی فشار براساس استاندارد API

این رده‌ها عبارتند از API 6A, API 6B و API 6BX که در استانداردهای API به صورت کامل معرفی شده‌اند.
این نوع فلنجها دارای تحمل فشار بیشتری نسبت به فلنجهای گروهANSI بوده وبه کلاسهای ۵۰۰۰-۳۰۰۰-۲۰۰۰-۱۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ تقسیم می‌گردند.

آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﻧﻮاع فلنج ها

 

 

 

انواع فلنج ها بر اساس :Facing

 

• فلنج با سطح ساده (Flat Face): در این نوع از فلنج‌ها سطح یک فلنج که باید در مقابل سطح فلنج دیگر قرار گیرد صاف می‌باشد. معمولاً فلنج‌های چدنی یا فولادی که در فشارهای کم کاربرد دارند از این نوع ساخته می‌شوند.

 

 

• فلنج با سطح بر جسته Raised Face

  در این نوع فلنج‌ها سطح فلنج که در مقابل فلنج دیگر قرارگرفته و بر روی آن لایی قرار داده می‌شود نسبت به سطح کلی فلنج برجسته تر ساخته می‌شود. بر اساس استاندارد مقدار برجستگی در تمام اندازه‌ها برای کلاس‌های ۱۵۰و ۳۰۰ برابر 1.6mm  وکلاس‌های بالاتر برابر 6.4  mm  می‌باشد. در قسمت برجستگی ممکن است سطح کاملاً صیقلی (smooth finish) یا دارای شیار (serrated finish) باشد واین شیارها به‌صورت هم مرکز ویا حلزونی می‌باشد .

 

 

 

• فلنج نر و ماده Male & Female

  صفحه این نوع فلنج‌ها که به صورت جفت وجود دارد یکی دارای برآمدگی (به ارتفاع 6.4mm) و دیگری تو رفتگی (به عمق 5mm) می‌باشد.

• فلنج با صفحه دارای زبانه ئ شیار دار tongue groove facing

  این نوع فلنج نیز به صورت جفت وجود دارد و همانند فلنج نر و ماده بوده با این تفاوت که قطر داخلی زبانه و شیار تا سوراخ فلنج (مسیر جریان) ادامه ندارد و بنابراین لایی (gasket) را روی قطر داخلی و خارجی خود نگه می‌دارد و همین باعث می‌شود لایی (gasket) از خوردگی و فرسودگی محفوظ بماند. ساختمان زبانه و شیار مینیمم سطح لایی نوع مسطح را ایجاب می‌کند و بنابراین تحت فشار پیچها کمترین بار و ماکزیمم راندمان اتصالی (joint efficiency) ممکنه برای لائی‌های مسطح را خواهد داشت. دراین نوع اتصال میزان برآمدگی زبانه ۶٫۴ mm و میزان عمق شیار برابر ۵mm  می‌باشد.

 

5- فلنج با صفحه اتصال رینگی Ring Type joint facing: عمل آب بندی در این نوع فلنج ها توسط یک رینگ فلزی به نام RTJ انجام می شود.RTJ عموما از فلزاتی با Elongation  بالا ساخته میشود که ذاتا نرم هستند و با تماس سطحی با هر دو فلنج عمل بندی آب را انجام می دهند.کاربرد این فلنجها در خط لوله و یا تجهیزات با فشار کاری بالا می باشد.

 

 

انواع فلنج ها بر اساس اتصال به لوله و کاربرد آنها:

 فلنج کور Blind FlangeBL :

 کاربرد : برای مسدود کردن انتهای لوله و خروجی مخازن

نکته : در سرویس هایی که تنش یا دما بالاست یا ضربه کله قوچ (Water Hammer) داریم ترکیب فلنج گردندار Welding Neck Flange به همراه Cap جایگزین مناسب تری بجای فلنج کور Blind Flange میباشد.

.

 

• فلنج گردن دار جوشی Welding Neck Flange WN :

فلنج گردندار دارای یک گردن مخروطی است که شعاع این گردن در انتها با قطر لوله برابر و به آن جوش می‌شود. وجود این گردن باعث تقویت تحمل فلنج می‌گردد. این نوع فلنج برای تحمل فشارهای بالا و دماهای زیر صفر و همچنین بارهای نوسانی و ارتعاشی مناسب است.

 

 

• فلنج روی کار : Slip on Flange SO 

لوله داخل آن طوری قرار میگیرد که به اندازه ضخامت لوله بعلاوه 6/1 تا 2/3 میلیمتر ازصفحه داخل آن فاصله داشته باشد و از خارج و داخل جوش میشود . نصب آن ساده تر است و تراز کردن آن و برش لوله در این اتصال با تلرانس بازتری انجام شده و راحت تر میباشد. این نوع فلنج طبق  ASME  برای کلاس 150 و 300 جایز است.

 

 

• فلنج لبه دار : Lap Joint Flange

 

فلنجی است که روی یک لوله لبه برگشته STUB میچرخد و انتهای ان به لوله به صورت Butt weld به خط لوله جوش میشود . در اصل فلنج با سیال در تماس نیست. این نوع اتصال فلنجی در خطوط لوله ای که احتمال خوردگی زیاد است و از فولاد های مقاوم به خوردگی (فولاد زنگ نزن) استفاده میشود کاربرد دارد.

استاندارد های ساخت  STUB : ASME B16.9  و MSS-SP-43

 

• فلنج با جوش محفظه ای : Socket Weld Flange(SW)

نکته :معمولا تا 2 اینچ ساخته میشود ،تبدیل سایز هم دارد .

کاربرد : در سرویس های با فشار بالا و قطر لوله کم

 

 

 

• فلنج رزوه ای : Screw Flange(SCR)

 

درون این فلنج‌ها رزوه کار شده‌است و لوله می‌تواند درون آن پیچ شود. از مزایای این فلنج‌ها عدم احتیاج آن‌ها به جوشکاری است. البته در صورت لزوم و فشارهای بالا می‌توان از جوش نیز در آن‌ها استفاده کرد. کارایی این فلنج‌ها در فشارهای بالا است.

 

• فلنج مهار کننده :Anchor Flange 

کار این نوع فلنج مهار کننده حرکت طولی لوله  ناشی از تغییرات دما و فشار داخلی خط لوله می باشد.

 

 

• فلنج اریفیس :Orifice  Flange 

این نوع فلنج ها با  سوراخ npt که  روی رینگ فلنج تعبیه شده است می تواند  ابزاری برای  فشار سنج و شدت جریان سیال باشد .

قطر سوراخ عموما ” 4/3 و “2/1 می باشد و رزوه ها نیز مطابق استاندارد npt  میباشد

 

 

 

• فلنج عینکی  : Spectacle Blinds flange  

 

Spectacle دو صفحه دایره ای با سوراخ و بدون سوراخ که با یک بازو به هم متصل هستند . از بدن سوراخ برای بستن و از سوراخ برای باز کردن و یا کاهش فشار استفاده می شود . متناسب با نوع فلنج لبه دار یا فاقد لبه ساخته میشوند.

 

 

 

• فلنج : Spades & Ring Spacers  flange  

Spade  صحفه ای دایره ای شکل با یک بازو که بین دو فلنج قرار می گیرد.